Eduardo
gepubliceerd: juli 2023
Twee jaar leefde mijn patiënt op straat. Hij geeft aan dat hij daar is beland door een leesfout van een ambtenaar: zijn naam wordt verkeerd geschreven met één letter. Vier maanden na de aanvraag van zijn uitkering wordt deze afgewezen. Hij tekent bezwaar aan: na maanden geen reactie. Hij zit dan al langer dan een half jaar zonder geld.
De reden van de vertraging is tijdnood, krijgt hij te horen. Zijn huisbaas dreigt met een rechtszaak. Uiteindelijk geeft de ambtenaar toe dat er een fout is gemaakt - geld komt later en het is te weinig: leve de schuldenindustrie! Hij moet zijn huis uit en hij trekt bij zijn ouders in.
Maar dit levert problemen op met zijn vader. In zijn jeugd is hij door hem mishandeld: de oorsprong van zijn problemen. Hij liep frequent weg van huis, maar werd teruggebracht - hoe bont en blauw ook.
Omdat hij dakloos is, verliest hij zijn baan. Hij vraagt hulp aan drie deelgemeenten voor opvang en een adres, maar ze kunnen hem alleen helpen als hij zijn hond weg doet of 'laat inslapen', zoals hem wordt geadviseerd. Hij wordt er woedend van en duwt de hulpverlening weg.
Zijn hond is namelijk de reden dat hij overeind staat. "Alleen de dood zal ons scheiden", zegt hij, maar het gesprek bij de gemeente is dan klaar - hij krijgt ook geen urgentie. Terwijl er bijvoorbeeld binnen de WMO ruimte is om opvang voor zijn hond te regelen. Maar ja, dan moeten we maatwerk leveren, en dat is lastig - want linksom of rechtsom moeten we meedraaien in de machine.
Zo slaapt hij jaren op straat samen met zijn hond. Hij trotseert regen, zon en wind en probeert gezond te blijven.
Iedereen kan dakloos raken.
Tien jaar plus Rutte heeft ertoe geleid dat sociale zekerheden en rechtszekerheden van burgers onder steeds grotere druk zijn komen te staan. Waren er vroeger 20 stops naar de bodem, naar mij - nu zijn dat er 3. Steeds vaker tref ik doodnormale jongeren op mijn spreekuur aan, die in een auto wonen.
Tegelijkertijd geven we steeds hogere bedragen uit aan verantwoording, controles en handhaving. Het is meer dan sneu dat we zoveel vertrouwen hebben in de mensen die regels bedenken, maar zo weinig in de mensen die de regels moeten volgen.
Afhankelijkheid is vernederend gemaakt. 'Je kan niet werken? Nee, je wíl het niet!'
Wat een onzin. Iedere dag weer zie ik hoe gezinsachtergrond, sociale klasse, persoonlijke motivatie en geluk bepalen wat jouw bankrekening brengt, dat kinderjaren het belangrijkste toneel voor sociale ongelijkheid vormen maar ook hoe iedereen, echt iedereen, dakloos kan worden.
Mijn patiënt heeft inmiddels een huis en binnen een paar dagen regelde ik een inboedel, dankzij jullie die massaal doneerden. Maar dan zijn we er niet, want de straat verandert je en juist weer ín een huis komen er nieuwe problemen.
Eduardo wil haast niks van mij aannemen, ondanks dat ik dat vaak aanbied. Éindelijk wil hij iets van me aannemen, een vakantie voor zijn hond en hij. Maar regelen is voor hem wat lastig, dus wie wil ons helpen dit te doen?
*** update ***
Al heel snel reageerden veel mensen die wilden helpen. Iemand bood gratis vakantie accommodatie aan, iemand gaf hen er een lift naartoe en wij gaven nog wat extra geld voor tijdens die week. Eduardo heeft ervan genoten, maar hond Vato wat minder: hij vond verblijven in (weer) een nieuwe omgeving wat spannend.
Ten bate van een crowdfunding werd dit bericht eerder gepubliceerd op LinkedIn:
LinkedIn-artikel 1
LinkedIn-artikel 2
beeld: ©Ellen Mary Rooijakkers